Химик җепселләрнең зур масштаблы үсеше белән җепселләрнең сортлары көннән-көн арта бара. Гомуми җепселләргә өстәп, химик җепселләрдә махсус җепселләр, составлы җепселләр һәм үзгәртелгән җепселләр кебек күп яңа сортлар барлыкка килде. Productionитештерү белән идарә итүне һәм продукт анализын җиңеләйтү өчен текстиль җепселләрен фәнни идентификацияләү кирәк.
Fiberепсел идентификациясе морфологик үзенчәлекләрне һәм физик һәм химик үзлекләрне ачыклауны үз эченә ала. Микроскопик күзәтү гадәттә морфологик үзенчәлекләрне ачыклау өчен кулланыла.
Физик һәм химик үзлекләрне ачыклау өчен бик күп ысуллар бар, мәсәлән, яну ысулы, эретү ысулы, реагент буяу ысулы, эретү ноктасы ысулы, махсус тарту ысулы, бирефринг ысулы, рентген дифракция ысулы һәм инфракызыл үзләштерү спектроскопиясе ысулы һ.б.
1.Микроскоп күзәтү ысулы
Ersепселләрнең озын һәм кисемтә морфологиясен күзәтү өчен микроскоп куллану - төрле текстиль җепселләрен ачыклау өчен төп ысул, һәм еш кына җепсел категорияләрен ачыклау өчен кулланыла. Табигый җепселләрнең һәрберсенең махсус формасы бар, аны микроскоп астында дөрес танып була. Мәсәлән, мамык җепселләре озын юнәлештә яссы, табигый борылыш, бил түгәрәк кисемтәсе һәм үзәк куыш. Йон озынлыкка бөдрә, өслегендә тараза бар, һәм кисемтә түгәрәк яки овал. Кайбер йоннарның уртасында тишек бар. Джутның горизонталь төеннәре һәм озын юнәлештә вертикаль сызыклары бар, кисемтә күппочмаклы, һәм урта куыш зур.
2. Яну ысулы
Табигый җепселләрне ачыклау өчен гомуми ысулларның берсе. Ersепселләрнең химик составындагы аерма аркасында, яну характеристикалары да төрле. Cellеллюлоза җепселләре һәм протеин җепселләре җепселләрне яндыру җиңеллегенә карап аерылырга мөмкин, алар термопластикмы, яну вакытында барлыкка килгән ис, һәм янганнан соң көлнең характеристикалары.
Пахта, соры, вискоза кебек целлюлоза җепселләре ялкын белән контактка кергәч, тиз янып китәләр, һәм уттан киткәч, янып торган кәгазь исе белән, янганнан соң аз күләмдә йомшак соры көл калдыралар; Йон, ефәк кебек протеин җепселләре ялкын белән контактка кергәндә әкрен генә янып китәләр, һәм ялкынны калдыралар Шуннан соң, ул әкрен генә янып китте, каурыйлар исе белән, янганнан соң кара көл көл калдырды.
| җепсел төре | ялкынга якын | утта | ялкын калдыр | янып торган ис | Калдык формасы |
| Тенсель җепселләре | Эретү дә, кысылу да юк | тиз яну | янып торыгыз | янган кәгазь | соры кара көл |
Модаль җепсел | Эретү дә, кысылу да юк | тиз яну | янып торыгыз | янган кәгазь | соры кара көл |
| бамбук җепселләре | Эретү дә, кысылу да юк | тиз яну | янып торыгыз | янган кәгазь | соры кара көл |
| Вискоз җепселләре | Эретү дә, кысылу да юк | тиз яну | янып торыгыз | янган кәгазь | аз күләмле ак көл |
| полиэстер җепсел | эретүне кысу | Башта эретегез, аннары яндырыгыз, тамчы чишелеш бар | януны озайтырга мөмкин | махсус хуш ис | Пыяла куе коңгырт каты туп |
3.Тару ысулы
Ibепселләр төрле химик агентларда төрле тукымалы җепселләрнең эрүчәнлеге буенча аерыла. Бер эретүче еш төрле җепселләрне эретә ала, шуңа күрә җепселләрне ачыклау өчен эретү ысулын кулланганда, ачыкланган җепсел төрен раслау өчен, төрле эретүче эретү сынауларын өзлексез үткәрергә кирәк. Таркату ысулы Кушылган продуктларның катнаш компонентларын ачыклаганда, бер компонент җепселләрен эретү өчен бер эретүче кулланыла ала, аннары бүтән компонент җепселләрен эретү өчен бүтән эретүче кулланыла ала. Бу ысул шулай ук катнаш продуктларда төрле җепселләрнең составын һәм эчтәлеген анализлау өчен кулланылырга мөмкин. Эретүченең концентрациясе һәм температурасы төрле булганда, җепселнең эрүчәнлеге төрле була.
Ачыкланырга тиешле җепселне сынау трубкасына салырга, билгеле бер эретүче белән укол ясарга, пыяла таяк белән кушарга һәм җепселнең таркалуы күзәтелергә мөмкин. Ersепселләр күләме бик аз булса, үрнәкне конвейк өслеге белән конвейк пыяла слайдка урнаштырырга, эретүче белән тамырга, пыяла слайд белән капларга һәм турыдан-туры микроскоп астында күзәтергә мөмкин. Ersепселләрне ачыклау өчен эретү ысулын кулланганда, эретүченең концентрациясе һәм җылыту температурасы катгый контрольдә тотылырга тиеш, һәм җепселләрнең эрү тизлегенә игътибар бирелергә тиеш. Таркату ысулын куллану төрле җепселле химик үзлекләрне төгәл аңлауны таләп итә, һәм тикшерү процедуралары катлаулы.
Текстиль җепселләре өчен идентификацияләү ысуллары бик күп. Практикада бер ысул кулланып булмый, ләкин комплекслы анализ һәм тикшеренүләр өчен берничә ысул кирәк. Ersепселләрне системалы идентификацияләү процедурасы - берничә идентификация ысулын фәнни яктан берләштерү.
Пост вакыты: октябрь-06-2022