Vísindamenn við De Montfort háskólann (DMU) í Leicester vöruðu við því að vírus sem líkist álaginu sem veldur Covid-19 geti lifað af á fötum og breiðst út á annað yfirborð í allt að 72 klukkustundir.
Í rannsókn sem kannaði hvernig kransæðavírusinn hegðar sér á þremur tegundum efna sem almennt eru notaðar í heilbrigðisgeiranum, komust vísindamenn að því að ummerkin geta verið smitandi í allt að þrjá daga.
Undir forystu örverufræðingsins Dr. Katie Laird, veirufræðingsins Dr. Maitreyi Shivkumar, og doktorsprófsins Dr. Lucy Owen, felur þessi rannsókn í sér að bæta við dropum af kórónuveirunni sem kallast HCoV-OC43, en uppbygging og lifunarmáti er svipuð og SARS- CoV-2 er mjög svipað, sem leiðir til Covid-19-pólýester, pólýester bómull og 100% bómull.
Niðurstöðurnar sýna að pólýester er mest hætta á útbreiðslu veirunnar.Smitandi vírusinn er enn til eftir þrjá daga og getur borist yfir á önnur yfirborð.Á 100% bómull endist veiran í 24 klukkustundir en á pólýester bómull lifir veiran aðeins í 6 klukkustundir.
Dr. Katie Laird, yfirmaður DMU smitsjúkdómarannsóknarhópsins, sagði: „Þegar heimsfaraldurinn hófst fyrst var lítið vitað um hversu lengi kórónavírusinn getur lifað á vefnaðarvöru.
„Niðurstöður okkar benda til þess að þrír algengustu vefnaðarvörur í heilbrigðisþjónustu séu í hættu á að dreifa vírusnum.Ef hjúkrunarfræðingar og heilbrigðisstarfsmenn fara með einkennisbúninga sína heim geta þeir skilið eftir sig spor af vírusnum á öðrum yfirborðum.
Á síðasta ári, til að bregðast við heimsfaraldrinum, gaf Public Health England (PHE) út viðmiðunarreglur þar sem fram kom að einkennisbúninga heilbrigðisstarfsfólks ætti að vera iðnaðarþrifið, en þar sem það er ekki mögulegt ætti starfsfólkið að fara með einkennisbúningana heim til þrifa.
Jafnframt kveða NHS leiðbeiningarnar um einkennisbúninga og vinnufatnað fyrir sér að óhætt sé að þrífa einkennisfatnað sjúkraliða heima svo framarlega sem hitastigið er stillt á að minnsta kosti 60°C.
Dr. Laird hefur áhyggjur af því að sönnunargögnin sem styðja ofangreinda fullyrðingu séu aðallega byggð á tveimur úreltum ritdómum sem birtar voru árið 2007.
Til að bregðast við því lagði hún til að allir læknisbúningar ríkisins yrðu hreinsaðir á sjúkrahúsum í samræmi við viðskiptastaðla eða af iðnaðarþvottahúsum.
Síðan þá hefur hún gefið út uppfærða og yfirgripsmikla bókmenntarýni þar sem hún hefur lagt mat á hættu á vefnaðarvöru við útbreiðslu sjúkdóma og lagt áherslu á nauðsyn sýkingavarna við meðhöndlun mengaðs lækningatextíls.
„Eftir bókmenntaskoðunina er næsta stig vinnu okkar að meta smitvarnarhættu af því að þrífa læknisbúninga sem eru mengaðir af kransæðaveirunni,“ hélt hún áfram.„Þegar við höfum ákvarðað lifunarhlutfall kransæðaveirunnar á hverjum textíl munum við beina sjónum okkar að því að ákvarða áreiðanlegasta þvottaaðferðina til að fjarlægja vírusinn.
Vísindamenn nota 100% bómull, algengasta heilsutextílið, til að framkvæma margar prófanir með mismunandi hitastigi vatns og þvottaaðferðum, þar á meðal heimilisþvottavélar, iðnaðarþvottavélar, þvottavélar innanhúss á sjúkrahúsum og óson (mjög hvarfgjarnt gas) hreinsikerfi.
Niðurstöðurnar sýndu að hræringar- og þynningaráhrif vatns nægðu til að fjarlægja veirur í öllum þvottavélum sem prófaðar voru.
Hins vegar, þegar rannsóknarteymið óhreinkaði vefnaðarvöru með gervimunnvatni sem innihélt veiruna (til að líkja eftir hættu á smiti frá munni sýkts manns), komust þeir að því að heimilisþvottavélar fjarlægðu veiruna ekki alveg og sum ummerki lifðu.
Aðeins þegar þeir bæta við þvottaefni og hækka vatnshitastigið er vírusinn alveg þurrkaður út.Við rannsókn á þol vírusins gegn hita einum saman sýndu niðurstöðurnar að kórónavírusinn er stöðugur í vatni allt að 60°C, en er óvirkjaður við 67°C.
Næst rannsakaði teymið hættuna á vírusmengun, þvoði hrein föt og föt með leifum af veirunni saman.Þeir komust að því að öll hreinsikerfi höfðu fjarlægt vírusinn og engin hætta var á að aðrir hlutir væru mengaðir.
Dr. Laird útskýrði: „Þrátt fyrir að við getum séð af rannsóknum okkar að jafnvel háhitaþvottur á þessum efnum í heimilisþvottavél getur örugglega fjarlægt vírusinn, útilokar það ekki hættuna á að menguð föt skilji eftir sig spor af kransæðaveirunni á öðrum yfirborðum .Áður en þau voru þvegin heima eða í bílnum.
„Við vitum núna að vírusinn getur lifað í allt að 72 klukkustundir á ákveðnum vefnaðarvöru og einnig er hægt að flytja hana yfir á önnur yfirborð.
„Þessar rannsóknir styrkja tilmæli mín um að þrífa alla læknisbúninga á staðnum á sjúkrahúsum eða iðnaðarþvottahúsum.Þessar hreinsunaraðferðir eru undir eftirliti og hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar þurfa ekki að hafa áhyggjur af því að koma vírusnum heim.
Tengdir fréttasérfræðingar vara við því að ekki ætti að þrífa læknisbúninga heima meðan á heimsfaraldri stendur.Rannsóknir sýna að ósonhreinsikerfi geta fjarlægt kransæðaveiru úr fötum.Rannsóknir sýna að ólíklegt er að klifurkrít dreifi kransæðaveiru.
Með stuðningi breska textílviðskiptasamtakanna deildu Dr. Laird, Dr. Shivkumar og Dr. Owen niðurstöðum sínum með sérfræðingum iðnaðarins í Bretlandi, Bandaríkjunum og Evrópu.
„Viðbrögðin voru mjög jákvæð,“ sagði Dr. Laird.„Textíl- og þvottasamtök um allan heim eru nú að innleiða lykilupplýsingarnar í leiðbeiningum okkar um peningaþvætti í heilbrigðisþjónustu til að koma í veg fyrir frekari útbreiðslu kórónavírussins.
David Stevens, framkvæmdastjóri bresku textílþjónustusamtakanna, samtaka textílþjónustuþjónustuiðnaðarins, sagði: „Við heimsfaraldurinn höfum við grunnskilning á því að vefnaðarvörur eru ekki helsti smitferill kransæðaveirunnar.
„Hins vegar skortir okkur upplýsingar um stöðugleika þessara veira í mismunandi efnisgerðum og mismunandi þvottaaðferðum.Þetta hefur leitt til þess að rangar upplýsingar hafa fljótandi um og óhóflegar ráðleggingar um þvott.
„Við höfum skoðað ítarlega aðferðirnar og rannsóknaraðferðirnar sem Dr. Laird og teymi hans notuðu og komist að því að þessar rannsóknir eru áreiðanlegar, hægt að endurtaka og endurtaka.Niðurstaða þessarar vinnu á vegum DMU styrkir mikilvægu hlutverki mengunarvarna – hvort á heimilinu er enn í iðnaðarumhverfi.“
Rannsóknargreinin hefur verið birt í Open Access Journal of the American Society for Microbiology.
Til að framkvæma frekari rannsóknir, vann teymið einnig með sálfræðiteymi DMU og Leicester NHS Trust háskólasjúkrahúsinu í verkefni til að kanna þekkingu og viðhorf hjúkrunarfræðinga og heilbrigðisstarfsmanna til að þrífa einkennisbúninga meðan á Covid-19 heimsfaraldrinum stóð.
Birtingartími: 18-jún-2021